يك مگس ميوه تصميم مي گيرد رويترز- دانشمندان درگير در اين تحقيق مي گويند يك مگس كوچك بدون هيچ گونه ورودي از جهان خارج به شكل خود مختار تغيير جهت مي دهد . اين مطلب مي تواند نشان دهنده اين موضوع باشد نه تنها مفهوم اراده آزاد (free will) وجود دارد بلكه يكي از كاركرد هاي مغز نيز مي باشد.
دفاع از اراده آزاد :
رويترز- دانشمندان درگير در اين تحقيق مي گويند يك مگس كوچك بدون هيچ گونه ورودي از جهان خارج به شكل خود مختار تغيير جهت مي دهد . اين مطلب مي تواند نشان دهنده اين موضوع باشد نه تنها مفهوم اراده آزاد (free will) وجود دارد بلكه يكي از كاركرد هاي مغز نيز مي باشد. بيورن برمب دانشمند عصب شناسي از دانشگاه آزاد برلين كه اين تحقيق را رهبري كرده است مي گويد : “عصب شناساني تا كنون ادعا مي كردند كه اراده آزاد وجود ندارد”. پايه اين ادعا كاري بود در دهه 1980 كه بنجامين ليبت عصب شناسي از دانشگاه سانفرانسيسكو انجام داده بود . او كشف كرد كه حتي قبل از اينكه شخص تصميم آگاهانه براي حركت بگيرد مغز پردازش ِ انجام حركت را شروع كرده است. عصب شناسان مي گويند اين به اصطلاح قوه آمادگي (readiness potential ) چنين القا مي كند كه مغز به سادگي به محركهاي بيرون جواب مي دهد و خودآگاهي چيزي نيست جز راه مغز براي توجيه عقلاني اعمالي كه مغز قبلا انجامشان را تعيين كرده است. برمب مي گويد افراد برجسته زيادي اينچنين ادعا مي كنند كه كاركرد اصلي مغز محاسبه خروجي از ورودي است.
رباتهاي پيچيده:
برمب مي گويد : به حيوانات و به خصوص حشرات اغلب مانند روباتهايي پيچيده كه تنها به محركهاي خارجي پاسخ مي دهند نگريسته مي شود. برمب از زماني كه وروديي براي مغز نباشد ابراز شگفتي مي كند. او و همكارانش آزمايشي بر روي مگسهاي ميوه طراحي كردند كه در آن تمام محركهاي خارجي (وروديها) حذف شده بودند. محققان يك مگس پشه را در يك اتاقك كاملا سفيد كه فاقد هرگونه راهنماي بصري بود قرار دادند مگس در محل خود ثابت شده بود و تلاشهايش براي چرخش ثبت مي شد. محققان در اين تحقيق آزمايش را بر روي مگسهاي زياد ديگري نيز تكرار كردند و سپس داده هاي حاصل را توسط مدلهاي پيچيده رياضي تحليل نمودند. برمب مي گويد در اين حالت بدون ورودي از جهان خارج من انتظار الگوهايي كاملا تصادفي و يا نويزگونه اي ايستا– شبيه به حالتي كه فركانس راديو بين ايستگاههاي راديويي تنظيم شده باشد– را داشتم. ولي مگسها برخلاف انتظار من الگويي از پرواز را ايجاد كردند كه به شكل خودمختار توسط مغز تهيه شده بود و نمي توانست تصادفي باشد . برمب مي گويد تصميم براي پرواز به چپ يا راست از طرح و نقشه مغز ناشي مي شود و اين يافته مي تواند پايه اي زيست شناختي براي اراده آزاد شكل دهد. او مي گويد : من فكر نمي كنم كه ما خود آگاهي را در مگس ميوه كشف كرده باشيم بلكه اين مانند اولين قطعه سازنده است كه بدون آن نمي توانيم ادامه دهيم.
جرج ساگيهارا رياضي زيستشناسي كه در قسمت تحليل داده اين تحقيق شركت داشته است مي گويد الگوي تغيير پذيري نشان داده شده توسط انتخاب مگسها مشخصه بارزي غيرخطي دارد .او مي گويد ما نشان داديم كه اراده آزاد مي تواند وجود داشته باشد ولي ما اثبات نكرديم كه وجود دارد. او ادامه مي دهد : نتايج ما دو گزينه ديگر را براي توضيح اين رفتار خود مختار يعني تصادف و جبرگرايي محض را كه در مقابل اراده آزاد قرار مي گيرند را نفي مي كند . نتايج ناحيه اي ديگري از رفتار به غير ازجبرگرايي ساده كه در آن مغز تنها ماشين ورودي خروجي است و تصادف انگاري مطلق را– كه در دو انتهاي طيف قرار مي گيرند — نشان مي دهند . ما فكر مي كنيم كه اگر اراده آزاد وجود دارد در ناحيه وسط است.