ميشل فوكو

معرفي ميشل فوكو و نقد بررسي نظراتش توسط استاد ميشل فوكو
پُل-ميشِل فوكو (زادهٔ ۱۵ اكتبر ۱۹۲۶ – درگذشتهٔ ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳) فيلسوف، تاريخدان و متفكر معاصر فرانسوي است.
وي فرزند «آن مالاپار» و جراح متمول «پل فوكو» در ۱۵ اكتبر ۱۹۲۶ است و در ناحيه سنت موار پوآيته فرانسه به دنيا آمد. بعدها اس… معرفي ميشل فوكو و نقد بررسي نظراتش توسط استاد
ميشل فوكو
پُل-ميشِل فوكو (زادهٔ ۱۵ اكتبر ۱۹۲۶ – درگذشتهٔ ۲۴ ژوئن ۱۹۸۳) فيلسوف، تاريخدان و متفكر معاصر فرانسوي است.
وي فرزند «آن مالاپار» و جراح متمول «پل فوكو» در ۱۵ اكتبر ۱۹۲۶ است و در ناحيه سنت موار پوآيته فرانسه به دنيا آمد. بعدها اسم خود را به ميشل فوكو تغيير داد.
به خاطر نظريات عميق و ديدگاه انقلابي درباره جامعه، سياست و تاريخ از سرشناسترين متفكران قرن بيستم است. همچنين فوكو جزو رهبران نظري پسا ساختگرايي و پست مدرنيته محسوب مي شود.
مسئلهٔ قدرت
فوكو مي گويد هر رابطهٔ اجتماعي يك رابطهٔ قدرت است. اما او ياد آور مي‌شود كه هر رابطهٔ قدرت الزاما به يك سلطه ختم نمي‌شود.

آثار
از مشهورترين آثار وي مي توان به تاريخ جنون و تاريخ جنسيت اشاره كرد.
سالشمار زندگي
• ۱۹۴۲: مطالعات رسمي او در فلسفه آغاز مي‌شود.

• ۱۹۴۵: به پاريس آمد و نزد ‍‍‍‍‍‍‍‍ژان هيپوليت به تحصيل پرداخت.
• ۱۹۴۶: وارد آموزشگاه آكادميك اكول نورمال سوپريور شد.
• ۱۹۴۸: سعي كرد تا با قرص خودكشي كند.
• ۱۹۵۰: به پيشنهاد لوئي آلتوسر به حزب كمونيست فرانسه پيوست.
• ۱۹۵۱: خود را به افسردگي زد تا از خدمت نظام وظيفه معاف شود.
• ۱۹۵۲: به دنشگاه ليل رفت تا به مقام دستياري برسد.
• ۱۹۵۳ :روانشناسي از ۱۸۵۰ تا ۱۹۵۰ منعكس كننده تلاشهاي او در جهت آن بود كه اين رشته را به جايگاه علمي و با موضوع موجوديت انساني برساند.
• ۱۹۵۴: كتاب بيماري رواني و روانپزشكي را به عنوان تلاشي براي رد روشهاي گوناگون منتشر كرد.
• ۱۹۵۵: از وي دعوت شد تا به دانشكده مطالعات رومي در دانشگاه اوپسالا بپيوندد. درسي در مورد درك عشق در ادبيات فرانسه از ماركي دوساد تا ژان ژنه ارائه داد.
• ۱۹۵۸: به همراه ماموري از وزارت آموزش براي بازديد از كراكو همسفر شد. روزي آن خانم غفلتآ وارد اتاق فوكو و او را مشغول عيش و عشرت غافلگير كرد. در اين دوران همجنس‌گرايي وي تقريباً علني شده بود و در ميان معاشران‌اش مردان زن‌نما هم پيدا مي‌شدند.
• ۱۹۶۱: پدر او مُرد. فوكو در بايگاني‌هاي پاريس سرگرم تكميل پژوهش خود دربارهٔ تاريخ جنون بود.
• ۱۹۶۲: كتاب ديوانگي و تمدن را منتشر كرد.
• ۱۹۶۳: تولد درمانگاه: ديرينه‌شناسي ادراك پزشكي را منتشر كرد.
• ۱۹۶۵: نظم چيزها: ديرينه‌شناسي علوم انساني را در اين سال نوشت.
• ۱۹۶۶: در دانشگاه تونس در مراكش منصبي به او محول شد.
• ۱۹۶۷: به پاريس رفت تا درباره فضا براي معماران سخنراني كند.
• ۱۹۶۹: ديرينه‌شناسي دانش را منتشر كرد.
• ۱۹۷۰: پس از مرگ ژان هيپوليت به استادي تاريخ نظامهاي انديشه در كالج دو فرانس رسيد.
• ۱۹۷۱: در يك نمايش تلويزيوني در آمستردام با نوام چامسكي بر سر مساله قدرت و عدالت مدرن به بحث پرداخت. در همين سال وي در بنيانگذاري «گروه اطلاعات دربارهٔ زندانها» (GIP) كه گروهي اجتماعي براي رسيدگي به وضع زندانيان بود، شركت كرد.
• ۱۹۷۲: در درگيريهاي دانشجويان به همراه فرانسوا مورياك دستگير شد. در طي سالهاي ۱۹۷۲ و ۱۹۷۳ سخنرانيهاي وي در فرانسه و برزيل شامل بررسي جامعهٔ جزايي و قدرت قضايي بود. اين پژوهش در سال ۱۹۷۵ به انتشار كتاب مراقبت و تنبيه: زايش زندان انجاميد.
• ۱۹۷۵-۱۹۷۷: به همراه ايو مونتان و چند تن ديگر براي نجات جان شورشياني كه در معرض خطر اعدام به دست رژيم فرانكو بودند به مادريد رفت اما از گفتگوي او با مطبوعات جلوگيري شد. در همي سال نخستين جلد از كتاب خودآگاهي فرد به عنوان سوژه جنسيت تحت عنوان تاريخ جنسيت :يك مقدمه را منتشر كرد. به دانشگاه بركلي دعوت شد.
• ۱۹۷۷: ژان بودريار مقاله‌اي به عنوان فوكو را فراموش كن نوشت.
• ۱۹۷۸: فوكو در توكيو دربارهٔ قدرت و فلسفه به سخنراني پرداخت.
• ۱۹۷۹: فوكو در ايالات متحده جايگاهي اسطوره‌اي يافته بود. او به عنوان استاد مدعو در دانشگاه بركلي در سالهاي آخر درباره حقيقت و سوبژكتويته سخنراني مي‌كرد. مجله تايم به بحث درباره فوكو پرداخت.
• ۱۹۸۳ :در بركلي به سخنراني درباره چيستي روشنگري پرداخت. يورگن هابرماس در سخنراني خود درباره «گفتمان مدرنيته» فوكو را مورد حمله قرار داد. جلد دوم تاريخ جنسيت با عنوان فرعي كاربرد لذت منتشر شد. در دوم ژوئن ۱۹۸۳ فوكو در خانه حالش به هم خورده و به كلينيك سن ميشل و در ۹ ژوئن از آنجا به سالپتيرير برده شد. در ۲۴ ژوئن تب فوكو شدت گرفت و در ساعت ۱:۱۵ بعداز ظهر درگذشت. پزشكان علت مرگ وي را عفونت مغري بدليل آثار بيماري نقص اكتسابي سيستم ايمني بدن (يا ايدز) اعلام نمودند.

منبع• هوراكس، كريس. فوكو، قدم اول. ترجمهٔ پيام يزدانجو، تهران: نشر و پژوهش شيرازه، ۱۳۷۹